Het negende ras, het Markiesje, nummer acht in deze lijst, is (nog) niet door de FCI is opgenomen in het register van hondenrassen. In sommige gevallen wordt er zelfs gesproken van 11 Nederlandse hondenrassen, Dit komt omdat de Hollandse herder zowel als langhaar, korthaar als ruwhaar bekend is.
Geschiedenis van Nederlandse hondenrassen
Veel van de Nederlandse hondenrassen zijn van oudsher werk- en jachthonden. Sommige functies waarvoor de honden ooit werden gebruikt zijn afgenomen of zelfs helemaal verdwenen. Denk bijvoorbeeld aan de jacht en eendenkooien, waar sinds 1923 andere wetten voor gelden.
Het uitsterven van deze oude beroepen en functies heeft ervoor gezorgd dat sommige Nederlandse rassen op het punt stonden voorgoed te verdwijnen. Door tijdig ingrijpen van diverse kynologen, ‘rasbewakers’ en fokkers, voornamelijk rond de Tweede Wereldoorlog is dit ternauwernood voorkomen. Hierdoor zijn de populaties in stand gehouden en kunnen we zeggen dat we in Nederland een aantal zeldzame hondenrassen hebben rondlopen.
Met de jaren zijn sommige oerinstincten ook licht afgenomen en hebben die zich meer ontwikkeld in eigenschappen voor modernere doeleinden. Zoals gezelschap, behendigheid of ondersteunende doeleinden.
Dit zijn de 9 verschillende Nederlandse Hondenrassen op een rijtje:
1. Hollandse Herdershond
De Hollandse Herdershond is middelgrote hond en valt binnen de FCI-classificatie onder Groep 1: Herdershonden en veedrijvers.
De Hollandse Herder is een zeer veelzijdig dier. In het uiterlijk heb je diverse variaties. Er zijn langharige, kortharige en ruwharige Hollandse Herdershonden en de vachtkleuren wisselen van zilver- en goudkleurig, naar gestroomd. Niet alleen in uiterlijk is de ‘Hollander’ veelzijdig, maar ook in hun vaardigheden zijn ze multi-inzetbaar.
Vroeger (voor 1900) werd de Hollandse Herdershond ingezet op het platteland om de kuddes schapen weg te houden van de kostbare gewassen. Naast de patrouillerende functie brachten ze de kuddes schapen ook op weg naar nieuwe weilanden, markten of naar hun transport.
Niet alleen schapen, maar ook kippen, koeien en geiten hielden ze weg van gewassen of hielden ze juist bijeen voor bijvoorbeeld het melken. Een Hollandse Herder was in die tijd ook perfect als waakhond en beschermde het erf tegen indringers.
Later, toen ze minder schapen en ander vee onder hun hoede kregen is de Hollandse Herder, mede door hun veelzijdigheid, ingezet als politiehond, zoek- en speurhond en als hulp-/blindengeleidehond.
Gedrag van een Hollandse Herder
Een Hollandse Herdershond is een zeer loyaal type en goed trainbaar, met het juiste doorzettingsvermogen. Zijn betrouwbaar en waaks. Ze hebben het vermogen om goed samen te werken met hun baasje en met andere honden, doch kunnen ze ook zeer onafhankelijk zijn.
Grootte en gewicht van een Hollandse Herder
Schofthoogte
Reutjes: 57 – 62 cm
Teefjes: 55 – 60 cm
Gewicht
Reutjes: ongeveer 28 kilo
Teefjes: ongeveer 23 kilo
Bronnen:
FCI en hollandseherder.nl
2. Hollandse Smoushond
De Hollandse Smoushond, of Smous valt onder de FCI-classificatie Groep 2: Pinscher en Schnauzers en is een klein hondenras.
Halverwege de 19e eeuw werd de Smous voornamelijk in Amsterdam gebruikt om de paardenstallen van de hogere middenklasse vrij te houden van ratten, muizen en ander ongedierte. Ook werd de smous gebruikt om paarden en rijtuigen te begeleiden van en naar de stallen.
Na de Tweede Wereldoorlog verdween het ras volledig uit het Nederlandse Stamboek vanwege aflopende populariteit. In 1973 werd door middel van kruisingen en gezonde op de oorspronkelijke smoushonden lijkende honden het ras geherintroduceerd.
De Smous of Smousbaard is een Joodse/Amsterdamse verbasterde scheldnaam voor bedrieger of dief. Niet zozeer omdat de hond een dief of bedrieger was, maar meer omdat men op deze manier onderscheid kon maken met een Brusselse Griffon, het Belgische broertje van de Smous.
Gedrag en karakter van een Smoushond
Smoushonden zijn vrolijk en vriendelijk van aard. Ze zijn graag actief in beweging en hebben een gevoelig en intelligent karakter. Ze houden van balspelletjes, speurwerk en lange boswandelingen.
Uiterlijk van een Smoushond
De Smous is een ruigharige hond. De vacht bevat diverse tinten geel. In het gezicht zijn de kleuren iets donkerder dan de rest van het lichaam. De vacht van Smoushonden kunnen van elkaar verschillen, maar mogen niet wollig zijn of krullen bevatten.
Schofthoogte:
Reutjes: 37 – 42 cm
Teefjes: 35 – 40 cm
Gewicht
Het gewicht van een Hollandse Smoushond ligt tussen de 7 en 11 kilo
Bronnen:
FCI, LICG en Etymologiebank.nl
A D V E R T E N T I E
3. Saarlooswolfhond
De Saarlooswolfhond is één van de meest unieke Nederlandse hondenrassen en sinds 1977 geclassificeerd door FCI binnen groep 1: Herdershonden en veedrijvers.
De Saarlooswolfhond is een door een Nederlander Leendert Saarloos gecreëerd hondenras en is een kruising tussen een Duitse Herdershond en een wolf. Door deze unieke kruising is de Saarlooswolfhond een van de enige hondenrassen die nog dicht bij de natuur staat. Qua uiterlijk en karakter lijkt het ook echt op een wolf.
Door deze natuurlijke eigenschappen van de wolf is het dier van nature erg schuw en terughoudend ten opzichte van vreemden. Dit eigenzinnige hondenras is daarom niet geschikt voor bijvoorbeeld het bewaken van je huis of terrein.
Binnen zijn roedel is de Saarlooswolfhond juist zeer aanhankelijk, gehoorzaam en trouw, net als een wolf. Maar een sterke eigen wil is volgens de rasvereniging van de Saarlooswolfhond reden om het dier consequent op te voeden met veel liefde en geduld.
Uiterlijk van een Saarlooswolfhond
Het uiterlijk van een Saarlooswolfhond lijkt daadwerkelijk op die van een wolf. De stokharige vacht verschilt in de winter en zomer aanzienlijk van elkaar. In de winter overheerst de wollen ondervacht, samen met de bovenvacht, terwijl in de zomer de stokharige bovenvacht de overhand heeft. Er zijn drie kleur variaties, te weten wit/crème wit, wolfsgrauw en bosbruin.
Schofthoogte
Reutjes: 65 – 75 cm
Teefjes: 60 – 70 cm
Gewicht
Het gewicht van een Saarlooswolfshond ligt tussen de 30 en 40 kilo.
Bronnen:
FCI, Algemene Vereniging voor Liefhebbers van Saarlooswolfhonden en Saarlooswolfhond.nl
4. Friese Stabij
De Friese Stabij is rond de Tweede Wereldoorlog door de FCI erkend en net als het eveneens Nederlandse hondenras de Drentsche Patrijshond geclassificeerd in groep 7: Voorstaande Jachthonden, subsectie Type Spaniëls.
Wet woord Stabij is een verbastering van de zin ‘Sta bij mij’. Dit dankt de hond aan zijn veelzijdigheid. Een echte allrounder. Kan goed zwemmen, jaagt graag op kleiner wild en is een goede bewaker. Vroeger werd de Friese Stabij ook regelmatig ingezet om melkbussen te dragen én om mollen te vangen in het land. Mede daarom was dit een van de Nederlandse hondenrassen dat toendertijd erg populair was bij boeren.
Friese Stabij een zeldzaam Nederlands hondenras
De Friese Stabij is een zeldzaam hondenras en komt buiten Nederland minder vaak voor. Tegenwoordig is de populatie iets minder dan 7400, waarvan bijna 3900 zich in Nederland bevinden. Verder komt dit Nederlandse hondenras ook in Scandinavië, Engeland en de Verenigde Staten voor.
Even was er sprake dat de unieke eigenschappen van de Friese Stabij verloren gingen door het te veel kruisen met het eveneens Friese hondenras de Wetterhoun. Maar rond 1938 werd er tijdig ingegrepen door een groep enthousiaste liefhebbers van zowel de Wetterhoun als de Friese Stabij.
Uiterlijke kenmerken van een Friese Stabij:
Aan het uiterlijk zou je het niet zeggen, maar de Friese Stabij is een verrassend sterke hond. Redelijk klein van stuk met een halflange zwartbonte vacht, met een langere, ietwat bossige, beharing rond de poten, staart en borst. Het hoofd is vaak zwart van kleur, terwijl het lichaam zwart-wit is en soms schimmelachtig. De staart punt is meestal wit. Bruinbont wil ook nog wel eens voorkomen.
A D V E R T E N T I E
5. Wetterhoun
Een wetterhoun is een Fries-Nederlands hondenras en wordt door de FCI geclassificeerd in groep 8: ‘Retrievers, Spaniels en Waterhonden’, subsectie ‘Waterhonden’
Wetterhoun is net als de Friese Stabij een Fries hondenras en betekent vrij vertaald: Waterhond. Daar waar de Friese Stabij vroeger voornamelijk gebruikt werd om op klein wild, mollen en vogels te jagen, werd de Wetterhoun ingezet om op otters en ander waterdieren te jagen.
De Wetterhoun houdt vanzelfsprekend erg van zwemmen en is graag buiten. Het zijn vrij koppig honden, maar wel trouw aan hun baas. Het is een intelligente hond die snel leert. Net als een Friese Stabij zijn Wetters veelzijdig, dat wil zeggen dat ze kunnen jagen en waken en betrouwbaar zijn richting andere honden en kinderen.
Uiterlijke kenmerken van een Wetterhoun
Net als de Friese Stabij is een Wetterhoun compact en sterkgebouwd. Ze zijn vaak ook ietsjes groter dan een Stabij. De Wetterhoun heeft korte grove krullen op het lichaam en de nek, met een opgekrulde staart. Een Wetterhoun mag enkelkleurig zijn, zwart of bruin óf een twee kleurige aftekening met wit. Ook schimmels en spikkels komen regelmatig voor.
Schofthoogte
Reutjes: 53 – 67 cm
Teefjes: 48 – 64 cm
Gewicht
Het gewicht van een Wetterhoun ligt tussen de 25 en 35 kilo.
6. Schapendoes
De Nederlandse Schapendoes is een hondenras gefokt door de bekende kynoloog Pieter Toepoel. Ook wel bekend als grondlegger van de Toepoels Hondenencyclopedie.
Voor de Schapendoes zijn, net als veel andere Nederlandse hondenrassen, tijdens de tweede wereldoorlog speciale fokprogramma’s ontstaan om het ras niet te laten uitsterven. In 1971 is de Schapendoes erkend binnen het FCI onder groep 1: Herdershonden en Veedrijvers.
De Schapendoes is van oudsher een echte schaapsherdershond. Door zijn functie van vroeger uit is de schapendoes een snelle en onvermoeibare hond, met uitzonderlijke springcapaciteiten. Stevige wandelingen en behendigheidsoefeningen zijn daarom een eitje voor het ras.
De Schapendoes is zelfstandig, intelligent en soms waaks. Af en toe een blaf is dus normaal. Goed met kinderen en andere soortgelijke honden. Hij kan wat geïntimideerd zijn door honden die groter zijn dan hem, maar heeft bovenal een moedig karakter.
Uiterlijke kenmerken van een Schapendoes
Een Schapendoes is een onmiskenbare hond. Lange draadharen dat volledig doorloopt over de kop en het gezicht. Ook de staart oogt door de aanwezige haarpartij vrij lang. Het ras is iets langer dan hoog en is verwant aan een Bearded Collie en Hongaarse Puli.
Schofthoogte
Reutjes: 43 – 50 cm
Teefjes: 40 – 47 cm
Gewicht
Het gewicht van een Schapendoes ligt tussen de 12 en 25 kilo
Bronnen:
FCI en Flairamy.nl
7. Kooikerhondje
Het Kooikerhondje is een in 1966 erkend Nederlands Hondenras. Door FCI geclassificeerd in de rasgroep 8 ‘Retrievers, Spaniels en Waterhonden’ in subsectie ‘Spaniels’.
Een Kooikerhondje werd heel vroeger, al sinds de 17e eeuw, door een kooibaas ingezet om eenden te vangen binnen een eendenkooi. Daar dankt het kooikerhondje ook zijn naam aan. Toen het aantal eendenkooien in Nederland werd teruggedrongen, verdween het kooikerhondje ook langzaam uit beeld. In de jaren veertig is door mevrouw M.C.S. Baronesse van Hardenbroek van Ammerstol succesvol een fokprogramma opgezet.
Door zijn vroegere functie is een kooikerhondje rustig en geruisloos, maar wel erg alert en actief. Het is een zelfstandig hondenras dat ook zeer goed kan samenwerken. Een kooikerhondje is als werkhond gebaat bij een consequente opvoeding met duidelijke regels.
Uiterlijke kenmerken van een Kooikerhondje
Het Kooikerhondje is een fijngebouwd, niet te groot hondenras. Middellang zacht haar en licht golvend of sluike vacht met kenmerkende rood/oranje bonte kleuren. De vacht is op de borst en oren goed bevederd. De vacht op de oren heeft vaak een zwart puntje. Ook de wuivende staart is een opvallende verschijning.
Schofthoogte
Reutjes: 37 – 42 cm
Teefjes: 35 – 40 cm
Gewicht
Het gewicht van een Kooikerhondje ligt tussen 9 en 15 kilo.
Bronnen:
FCI en Kooikerhondje.nl
A D V E R T E N T I E
8. Markiesje
Het Markiesje kan wel eens het oudste Nederlandse hondenras zijn. Het ras wordt namelijk al herkend op schilderijen uit de 16e en 17e eeuw. Gek genoeg is het Markiesje (nog) niet opgenomen in het register door FCI, maar wordt wel door Raad van Beheer op Kynologisch Gebied in Nederland (Nederlands lid van de FCI) erkend als Nederlands hondenras.
Het ras wordt wel al ingedeeld in rasgroep 9: Gezelschapsdieren bij bijvoorbeeld nationale shows.
Het Markiesje is een waar gezelschapsdier. Leergierig. Makkelijk in de opvoeding. Goed met andere honden en zeer goed met mensen zowel binnen als buiten het gezin. Het Markiesje is zelfstandig en kan goed alleen zijn, maar houdt ook van lange wandelingen en behendigheid-oefeningen.
Uiterlijke kenmerken van een Markiesje
Een Markiesje is een elegant, spaniëlachtige hond met lange zwarte, glanzende haren. Af en toe een wit biesje kan voorkomen. Markiesjes zijn fijn gebouwd, met een smalle snuit (niet spits) en lijken door lange beharing een langere staart te hebben.
Schofthoogte
Reutjes: 34 – 39 cm
Teefjes: 32 – 37 cm
Gewicht
Het gewicht van een Markiesje is maximaal 8 kilo.
9. Drentsche Patrijshond
De Drentsche Patrijs is net als de Friese Stabij geclassificeerd door FCI in rasgroep 7: Voorstaande Jachthonden, subsectie Type Spaniëls.
Dit Nederlandse Hondenras is ontstaan rond de 16e eeuw en werd voornamelijk gebruikt in Drenthe voor allerlei soorten jacht zowel op land als in water. Tijdens het speuren naar wild zwaait zijn staart vrolijk in het rond en bij het zien van wild wacht hij met zijn kenmerkelijke houding tot zijn jager is genaderd.
Door zijn jachteigenschappen kan de raszuivere Drentsche Patrijshond erg goed met zijn baas samenwerken. Wel moeten zijn jachtinstincten voortdurend geprikkeld worden. Speur- en apporteeroefeningen, fietsen en lange wandelingen zijn daardoor uitermate geschikt voor dit hondenras.
Ook als waakhond en gezelschapshond is een ‘Drent’ waardevol. Hij zal huis en haard beschermen en zijn erf bewaken. Een Drentsche Patrijshond is goed trainbaar en behoeft geen harde hand vanwege het zachte karakter.
Uiterlijke kenmerken van een Drentsche Patrijshond
De Drentsche Patrijshond is wat ranker en hoger dan een Friese Stabij of Wetterhoun, maar zeker net zo sterk. Hij heeft een opvallende, licht buigende staart en een dichte middellange vacht. De vacht kan op sommige plekken zoals borst en poten wat langer zijn.
De kleur is vaak wit met bruine ‘platen’ en mag ook spikkels of schimmelkleurig zijn. De oren zijn vrij lang, altijd bruin en hebben een licht golvende vacht. Ook de neus is altijd bruin.
Schofthoogte
Reutjes: 58 – 63 cm
Teefjes: 55 – 60 cm
Gewicht
Het gewicht van een Drentsche Patrijs is maximaal 35 kilo.
Bronnen:
FCI en drentschepatrijshond.org
2 reacties